O PROGRAMU
BROJ AKREDITACIJE A-1-91/21
BROJ ODLUKE 153-01-00071/2021-01
Cilj programa je: Prepoznavanje pacijenata sa sindromom iritabilnog creva na osnovu efekata fermentabilnih ugljenih hidrata koji igraju ulogu u nastanku ovog sindroma; Pravovremenu dijagnozu sindroma iritabilnog creva na osnovu postavljenih kriterijuma; Utvrđivanje namirnica koje dovode do ispoljavanja simptoma i izradu adekvatne eliminacione dijete.
- Vrsta programa: Elektronski test
- Autor (klikni na ime): Dr Sci med Nevenka Ilić
- Organizator: Strukovno udruženje Akademija javnog zdravlja
- Akreditovan za: Lekare (specijalnost: nije specifikovano), biohemičare, medicinske sestre, zdravstvene tehničare
- Bodovi za korisnika: 5
- Bodovi za autora: 7
- Broj akreditacije: A-1-91/21
- Broj odluke: 153-01-00071/2021-01
- Akreditovan dana: ponedeljak, 1. mart 2021.
- Akreditacija važi još:
- Kratak sadržaj: Sindrom iritabilnog creva (IBS - iritabile bowel disease) je funkcionalni poremećaj koji se karakteriše osećajem nelagodnosti u stomaku, uz nadutost i pojačane gasove koji su praćeni dijarejom (IBS-D), konstipacijom (IBS-C) ili prisustvom oba simptoma (IBS-M). Prevalenca sindroma iritabilnog creva na globalnom nivou je 8,2-11,2%, dok se u Evropi i SAD kreće od 5 do 10%.
Neposredni okidači ispoljavanja sindroma iritabilnog creva su narušavanje integriteta sluzokože creva kao barijere usled infekcija, primene antibiotika, nesteroidnih antiinflamatornih lekova i psihološki stres, ali je učestalost intoleranije hrane značajno veća kod osoba sa ovim sindromom u odnosu na opštu populaciju. Naime, 84% pacijenata sa sindromom iritabilnog creva ima intoleranciju na jednu ili više namirnica. Kod pacijenata sa sindromom iritabilnog creva najčešće je prisutna intolerancija hrane koja je bogata oligo-, di-, mono-saharidima i poliolima, ali može biti i prisutna reakcija na hranu koja sadrži biogene amine, kao što je histamin. Fermentabilni ugljenohidrati (fruktosaharidi, oligo-, di- i monosaharidi i polioli - FODMAPs) su krupa ugljenih hidrata kratkih lanaca koji se loše absorbuju u tankom crevu, brzo fermentišu pod dejstvom bakterija iz debelog creva i imaju veliku osmotsku aktivnost. Osmotski efekat neabsorbovanih kratkih lanaca ugljenih hidrata u tankom crevu dovodi do izlaska vode i njihov brz prelazak u debelo crevo, gde pod dejstvom bakterija, dolazi do njihove fermentacije što rezultuje u pojačanom stvaranju gasova, nadimanja i promenama motiliteta creva kod osoba sa visceralnom senzitivnošću. Osim namirnica sa fermentabilnim ugljenim hidratima, sindrom iritabilnog creva izazivaju i alkohol, masti, kafa, ljuta hrana i mleko.
Kriterijumi za dijagnozu sindroma iritabilnog creva su - rekurentni bol u stomaku najmanje jedan dan u nedelji u poslednja tri meseca i pozitivna dva od tri kriterijuma da je bol u stomaku povezan sa: defekcijom koja povećava ili smanjuje bol, promenom u broju stolica ili promenom u konzistenciji stolice, a uz odsustvo znakova i simptoma koji ukazuju na organski uzrok tegoba. Kriterijumi za postavljanje dijagnoze sindroma iritabilnog creva su potpuno ispunjeni ukoliko su se prvi simptomi pojavili pre najmanje 6 meseci. Sindrom iritabilnog creva osim dijareje i/ili zatvora udružen je i sa drugim intenstinalnim simptomima kao što su: funkcionala dispepsija, mučnina, gorušica, simptomi GERB-a, bol u maloj karlici, kao i sa ekstra-intenstinalnim simptomima (sindrom hroničnog umora, fibromijalgija, disfunkcija temporo-mandibularnog zgloba, hronični bol u maloj karlici, seksualna disfunkcija, hronični prostatitis, izražen predmenstrualni sindrom) i psihijatrijskim poremećajima (depresijom, ansioznošću i psihosomatskim manifestacijama).
Tretman sindroma iritabilnog kolona podrazumeva promenu stilova života i načina ishrane sa konzumiranjem regularnih obroka i izbegavanjem namirnice koja je sumnjivi triger. Tek ukoliko nema poboljšanja simptoma savetuje se eliminaciona dijeta (druga linija tretmana) u kojoj se isključuju iz ishrane namirnice koje sadrže rizične fermentabilne ugljene hidrate u toku 2-8 nedelja, a zatim se u slučaju poboljšanja simptoma sprovodi proba hranom i to sa pojedinčnim namirnicama. Kada se utvrdi koja od namirnica izaziva sindrom iritabilnog kolona ona se dugoročno isključuje iz ishrane pacijenta. - Obavezna literatura: 1. Dr Sci med Nevenka Ilić "Intolerancija hrane u sindromu iritabilnog creva", autorsko predavanje.
- Dopunska literatura: 1. Tuck CJ, Biesiekierski JR, Schmid-Grendelmeier P, Pohl D. Food Intolerances. Nutrients 2019 22;11(7); 2. Enck P, Aziz Q, Barbara G, Farmer AD, Fukudo S, Mayer EA, Niesler B, Quigley EM, Rajilić-Stojanović M, Schemann M, Schwille-Kiuntke J, Simren M, Zipfel S, Spiller RC. Irritable bowel syndrome. Nat Rev Dis Primers. 2016;2:16014; 3. Palsson OS, Whitehead WE, van Tilburg MA, et al. Rome IV diagnostic questionnaires and tables for investigators and clinicians. Gastroenterology 2016;150:6:1481–91.Staudacher HM, Whelan K. The low FODMAP diet: Recent advances in understanding its mechanisms and efficacy in IBS. Gut 2017; 66, 1517–1527; 4. Singh R, Salem A, Nanavati J, Mullin GE. The Role of Diet in the Treatment of Irritable Bowel Syndrome: A Systematic Review. Gastroenterol Clin North Am 2018;47(1):107-137; 5. Harvie R, Chisholm A, Bisanz J, Burton J, Herbison P, Schultz K, Schultz M. Long-term irritable bowel syndrome symptom control with reintroduction of selected FODMAPs. World J. Gastroenterol. 2017,23, 4632–4643.
- Raspoloživo vreme: 3 sata za učenje, 2 sata za rešavanje testa
- Broj pitanja u testu: 50
- Cena: Za članove udruženja besplatno, ostali 1.500 RSD
